දුම්බර වනපෙත යනු මධ්‍යම කඳුකරයේ උතුරු හා ඊසාන දිග මායිම්ව වන්නට පැතිරුණු ජෛව විවිධත්වයෙන් අනූන වනපියසකි. දේශයටම අනන්‍ය වූ ශාක වර්ග, මල් වර්ග සේම සත්ව වර්ග ජීවත් වන මෙම අඩවිය හෙක්ටයාර දහස් ගණනකින් යුක්ත වේ. විවිධ හැඩතල ගත් කඳු ශිඛර, පතන හා තැනිතලා සේම අලංකාර දිය ඇලි සහ ජල පෝෂක ප්‍රදේශ රැසකින් පරිපූර්ණ නක්ලස් වනපියස ප්‍රධාන වශයෙන් මාතලේ හා මහනුවර දිස්ත්‍රික්කවලට අයත් වේ.

‘‘සොබාසිරි’’ අපි යනු හුදෙක් විනෝදයකට ක්‍රියාදාම සංචාර යන්නවුන් පිරිසක් නොවෙයි. සෑම ගමනක්ම අපට ගවේෂණයකි. මන්ද මිනිස් පහස නොලද, කාලයේ වැලිතලාවෙන් වසං වූ අතිශය දුෂ්කර කඳු, දියඇලි, ගුහා සොයාගෙන යන අපේ සංචාරක දිවිය යනු දුෂ්කර බව, අවදානම හා උද්​ෙ‌යා්ගය සපිරි ක්‍රියාදාම චාරිකාවකි. සංචාරක ක්ෂේත්‍රයේ අතිබහුතරය පවා දැන සිටියේ ‘‘කිරිගල්පොත්ත’’ නම් වූ කන්ද හෝර්ටන් තැන්නේ ඇති ලංකාවේ දෙවන උසම කන්ද ලෙසය. ඒ හැර තවත් කිරිගල්පොත්ත නම් ලද කන්දක් නකල්ස් වනයේ සැඟව ඇති බව අති බහුතරය නොදැන සිටියේ සැබවින්ම මීට පෙර කිසිදු සංචාරකයකු දුම්බර වනයේ සිව් වැනියට උසම කිරිගල්පොත්ත (1648) තරණය නොකළ හෙයිනි. සමස්ත දුම්බර වනයේම අතිශය සංවේදී වලාකුළු වනාන්තර ඉසව්ව සොයා ගිය දුෂ්කර ගමන මෙසේ දිග හරින්නෙමි.

ගල් කුට්ටියක මානව මුහුණක් නෙළීමට ගත් ලාංකේය උත්සාහය මීට වසර ගණනකට පෙර දිවයයි. ගල්පිටියාය පුද්ගලික වතු සමාගමේ උඩවේරිය දෙසට එනම් උතුරු – ඊසාන මායිමේ පිහිටි ගලපිටිගල නම් ගල් කුට්ටිය වන සංරක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට අයත් වස්තුවකි. දේශීය විදේශීය සංචාරකයන්ගේ අවධානය තවමත් යොමුව නැති මෙම ස්ථානය පුරාවිද්‍යාත්මක බවින් වැදගත් ස්ථානයක් ලෙස ගවේෂණය කළේ ආචාර්ය රාජ් සෝමදේව මහතා විසිනි.

Sandamadala is a mountain situated at the northern border of knuckles massiff. We planned this hike during a dry day. We travelled to Naula via Kandy and Matale and then we turned to Elahera road and again turned to Opalgala road at Ambana junction.

Hike started from the back of the resort and we climbed the nearby small mountain through the rubber estate and reached to a summit and we could see up to the Colombo harbor over there. After that we walked along the rocky plain and met the mentioned water spring. It was covered by bricks and pipe lines attached to the nearby villages. After that we got down to another side and walked about 1 km through the dry forest. Again we reached to a rubber estate and met the stream which creates Algama waterfall. We walked 200 along the stream and stopped at Algama waterfall for a while.Again we walked to the left side rubber estate and reached to a Banana planting estate where the last house of this situated in Nilvalagala Mountain. Nilvalagala Mountain is about 150m height Mountain and we reached to the summit with in minutes. After that guide took us to the ridge of the mountain and we got down to the rocks by sitting on the rocky plain. And we reached to an open cave and walked 10m towards the opposite side where the dead end located.

Kalubowitiyana is a mountain situated between Kalubowitiyana and Dewalegama Villages. When I and my friend travel around Neluwa area we saw this mountain on the way and it was looks like SripadayaSoon after I saw a photo of this mountain in a FB group. After few weeks we planned this hike since friend of my friend is in Dellawa and he was able to have a well-known guide for this mountain.

මාතලේ, මහනුවර සහ නුවරඑළිය දිස්්ත්‍රික්කවල පිහිටි රටේ උස් කඳුකර භූමිය දකුණින් ඌව පළාතින් අවසන් වේ. එය වචනයේ අර්ථයෙන්ම දැක බලා ගත හැකි කදිම ඉසව්ව වනුයේ බෙලිහුල්ඔය සිට හපුතලේට යන විට මාර්ගයේ දකුණු පස පිහිටි විශාල​ හෙල ඔස්සේ විහිදුණු පහත් බිම්ය. බෙරගලින් එහාට බදුල්ල දක්වා දිවෙන ඌව පළාත් මායිම ආසන්නයේ සුන්දර ඉසව් රාශියක් පිහිටා ඇත. විශේෂයෙන් මෙම පළාතේ තිබෙන කඳු මතට පහත් බිම් හරහා ගමන් කරන වලාකුළු හා මීදුම හරි අපූරුවට දැක ගත හැකිය. ඌව පළාතේ පවතින කඳු අතරින් උසින් සය වෙනි තැන ගන්නා නාරංගල කන්ද ද එවැනි කදිම ඉසව්වකි.

I discussed this with my friend at Nuwaraeliya and we planned to visit this on June 2017. As he got information we used Hewenakumbura road near to Keppettipola junction at Badulla-Nuwaraeliya road. Then we came near to the mountain by asking the information from the villagers. Then at a point we met the useful person who has been there a month ago. He showed us the footpath where it started. Hence we parked our bicycles and started the hike.

We were able to explore some hidden waterfalls in between Knuckles 5 peaks foot path and Kandasamigala. Our journey started from Gomaraya town and proceed along the road goes to Knuckles View Holiday Bungalow and Knuckles Plantation Bungalow. Then we go to the end of the road and entered to the forest along a water stream. Then we climbed the Kandasamigala and got down to the upper part of the stream which we followed at the beginning.

මුහුදු මට්ටමේ සිට අඩි 6,182ක උසින් පිහිටි නුවරඑළිය නගරය අවට ප‍්‍රදේශවල පවතින සාමාන්‍ය උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක 4 – 5 දක්වා පහත වැටුණු විටක මල් තුහින දැකගත හැකිය. මෙසේ උෂ්ණත්වය පහත වැටීමත් සමඟ දැඩි ශීත දේශගුණයක් අළුයම් කාලයේදී නුවරඑළිය පුරා පවතින අවස්ථාවන් හීදී මෙම මල්තුහින පතිත වේ. මේ කාලය නුවරඑළිය පරිසරය ඇතැම් විට සාමාන්‍ය ජනතාවට ඉතා කටුක බවක් ගෙන දේ.

Single Tree is about 2105m and Kikiliyamana about 2143m and they are the border of Nuwaraeliya from Western side. Reaching to the both peaks is very easy and no need of special permission. The Single Tree road is situated near to the Race Course (6.961011, 80.767516). We can travel up to the Swarnagiri maha viharaya Temple via the narrow road by any vehicle but after that we have to walk or else go by a 4WD vehicle.

Kondagala is a beautiful and attractive Mountain situated in the First commercial tea estate of Sri Lanka called Loolcandura. It is a property of Sir James Taylor in Eighteens, he is a famous British trader where he done a great service to the Sri Lanka.